| Reële kans op vestiging? |
Ja |
|
| Betrouwbaarheid beoordeling |
Grote mate van zekerheid (meerdere bronnen) |
|
| Toelichting op beoordeling door soortexpert (Nederlands) |
De soort is door vele soortgroepexperts met zekerheid vastgesteld. |
|
| Vestigingsstatus |
Gevestigd |
|
| Zeldzaamheid |
Zeer algemeen |
|
| Invasiviteit |
Invasief |
|
| Invasiviteit (toelichting) |
De Japanse oester is afkomstig uit de mariene estuariene kustwateren van Japan en Zuidoost-Azië. Het is momenteel wereldwijd gezien een belangrijke voedselbron. De meeste introducties in Europa zijn opzettelijk geweest, als alternatief voor de ingestorte kweek van de gewone Platte oester Ostrea edulis (Nehring, 1999, Wolff and Reise, 2002, Smaal et al., 2009). Het sterke invasieve karakter van C. gigas is in diverse Europese landen zichtbaar. De soort heeft de capaciteit zich aan zeer veel verschillende omgevingsfactoren aan te passen; groeit snel; is tolerant voor vertroebeling en milieuverontreiniging; is een snelle voortplanter; heeft larven die wel 5 weken in het plankton verblijven en aldus grote afstanden kunnen overbruggen met zeestromingen en getij. Omdat de Japanse oester de leefomgeving permanent verandert, wordt de soort beschouwd als een van de 100 “Most invasive Alien Species in Europe” (DAISIE research project). |
|
| Type introductie |
Opzettelijk en niet opzettelijk |
|
| Jaar van eerste introductie |
1928 |
|
| Jaar van eerste melding |
1928 |
|
| Natuurlijke verspreiding |
Azië |
|
Noordelijke Stille Oceaan |
|
| Verspreiding in Nederland |
Friesland |
|
Groningen |
|
Noord-Holland |
|
Zuid-Holland |
|
Zeeland |
|
| Verspreiding in Nederland (toelichting) |
Nederlandse oesterkwekers importeerden al in 1964-1966 oesterbroed (‘spat’) uit Canada en Japan. Na natuurlijke broedval in de warme zomers van 1975 en 1976, begon de soort zich op natuurlijke wijze uit te breiden en het Nederlandse Deltagebied te koloniseren. Aanvankelijk nam de soort eerst massaal toe in de provincie Zeeland, maar al snel werd ook de rest van de kust, inclusief het Wadddengebied gekoloniseerd (eerste melding Waddengebied in 1983; Smaal et al., 2009). In het Nederlandse kustgebied is dit nu een van de meest dominante soorten (De Bruyne et al., 2013).
|
|
| Habitats |
Mariene habitats |
|
Estuaria en brakwatergebieden |
|
Kustgebied |
|
Vector (drager pathogenen) |
|
| Wijze van introductie |
Vrijlating in natuur voor gebruik |
|
Visserij |
|
Verbetering landschap/flora en fauna |
|
Aquacultuur |
|
Ballastwater schip/boot |
|
Aangroei op scheepsrompen |
|
Onderling verbonden waterwegen/bassins/zeeën |
|
| Impact |
Nieuwe bron in voedselweb |
|
Concurrentie |
|
Sociaal-economisch |
|
| Ecologische impact (toelichting) |
De Japanse oester concurreert met andere rifbouwers om ruimte en voedsel. Ze hebben een grote filtercapaciteit waardoor voedsel en larven van inheemse organismen affiltreren, bijvoorbeeld van Kokkels en Mossels. Doordat de Japanse oester zich op dezelfde plaatse vestigt als de Mossel, raken mosselbedden overgroeid (Nehls et al., 2006). In de periode toen de Japanse oesters explosief toenamen, namen de bestanden Mossels, Platte oesters en Kokkels af, evenals de vogelsoorten die zich met deze soorten voedden, zoals de Scholekster. De Japanse oester neemt inmiddels de niche in van de gewone Platte oester in vorige eeuwen. Er ontstaan in snel tempo massieve oesterbanken (-riffen). Deze vormen nieuwe biogene structuren in het intergetijdengebied van Zeeland, Holland en de Waddenzee. Dit substraat is geschikt voor vele andere sessiele soorten, waaronder Mossels en Platte oesters en biedt bescherming aan kreeftachtigen, slakken en (kleine) vissoorten. |
|
| Economische impact (toelichting) |
Japanse oester hebben messcherpe schelpen. Bij stoten of schaven aan deze oesters kunnen ernstige wonden ontstaan. Zelfs kleding en schoenen kunnen bij betreding van riffen worden opengesneden. Japanse oester verdringen Platte oesters en mosselen, maar kunnen ook weer substraat voor deze soorten vormen. |
|
