Voorkomen

Status	Oorspronkelijk. Minimaal 10 jaar achtereen voortplanting. (1a)
Habitat	land
Referentie	Veldgids dagvlinders [2e druk]
Expert	Swaay, C. van (De Vlinderstichting)

Trend

Trend gehele periode: Matige afname
Trend laatste 10 jaar: Onzeker

Bron: Vlinderstichting, CBS (via Netwerk Ecologische Monitoring)

 

Mobiliteit, verspreiding en trend

In de literatuur wordt de kommavlinder weinig mobiel genoemd. De waard- en nectarplanten groeien echter geregeld op een afstand van enkele honderden meters van elkaar. Zwervende vlinders zijn op meer dan een kilometer van het voortplantingsgebied waargenomen, in Engeland zelfs op meer dan acht kilometer van een merkplaats. Deze vlinders volgden daarbij een netwerk van open en nectarrijk leefgebied. (Thomas et al. 1986, Thomas & Jones 1993, Veling 1995d).

Het verspreidingsgebied van de kommavlinder strekt zich uit van Noordwest-Spanje tot Oost-Azië en Noordwest-Amerika en van Zuid-Scandinavië tot Zuid-Griekenland. In Nederland kwam hij aan het begin van de vorige eeuw op een groot deel van de voedselarme zandgronden, in de duinen en op enkele plaatsen in Zuid-Limburg voor. Tot 1920 was het een algemene soort. Door ontginning van zogenaamde woeste grond nam de omvang van het areaal gestaag af. Sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw is de soort verdwenen uit de Zuid-Hollandse en Zeeuwse duinen, de Gelderse Vallei, de Achterhoek, de Liemers en Limburg. In het dal van de Overijsselse Vecht, Twente, Drenthe, Noord-Brabant en Zuidoost-Friesland komt hij nog voor, maar daar is het aantal vliegplaatsen sterk afgenomen. De meeste populaties zijn nu nog aanwezig op de Veluwe, in de duinen tussen Wijk aan Zee en Bergen en op de Waddeneilanden. Tegenwoordig is de kommavlinder een vrij zeldzame standvlinder met in totaal 35 tot 45 populaties.

Uit het Landelijk Meetnet Vlinders blijkt dat de soort een matige afname vertoont en op diverse routes is verdwenen (Van Swaay & Groenendijk 2005).

Toekomst

Als het beheer niet verandert, zal de kommavlinder op (nog) meer plaatsen verdwijnen. Het is dringend gewenst om meer open en gevarieerde graslanden te ontwikkelen op plaatsen waar de soort nog voorkomt. Waar al is begonnen met dit beheer, zoals op de zuidelijke Veluwezoom, lijkt het behoud van de kommavlinder voorlopig gewaarborgd.