Overslaan en naar de inhoud gaan

Blauwe glazenmaker Aeshna cyanea

Foto: Gerard Abbingh

Indeling

Aeshnidae [familie]
Aeshna [genus] (8/7)
cyanea [soort]

Voorkomen

StatusOorspronkelijk. Minimaal 10 jaar achtereen voortplanting. (1a)
Habitatland zoet
ReferentieBasisrapport Rode Lijst Libellen 2011 volgens Nederlandse en IUCN-criteria
ExpertKalkman, V.J. (EIS Kenniscentrum Insecten en andere ongewervelden)

Trend

Trend gehele periode: Matige afname
Trend laatste 10 jaar: Matige afname

Bron: Vlinderstichting, CBS (via Netwerk Ecologische Monitoring)

 

Areaal

De blauwe glazenmaker is een voornamelijk Europese soort, die oostwaarts voorkomt tot in de Oeral – in Kazachstan en Siberië komt ze nauwelijks voor – en zuidwaarts tot in Noord-Afrika. De Europese verspreiding loopt van de Middellandse Zee tot Zuid-Scandinavië. Hoewel bekend van Klein-Azië lijkt hij in de zuidelijke Balkan te ontbreken. In de Alpen is hij tot op 1400 m hoogte aangetroffen. In de zuidelijke helft van Groot-Brittannië is A.cyanea algemeen, maar in het noorden en in Ierland ontbreekt hij vrijwel geheel. In Frankrijk, Duitsland en België is hij algemeen en een van de wijdst verspreide libellen.

Verspreiding in Nederland

Aeshnacyanea ontbreekt alleen in het open klei- en veengebied van Friesland, Groningen, Noord-Holland en Zeeland. De hoogste dichtheden komen voor op de hoge zandgronden, iets lagere in het Rivierengebied. In laagveen- en zeekleigebieden is de soort vrij schaars, maar is vaak te vinden bij bos. In de duinen wordt hij weinig gezien, behalve waar plassen en opgaand bos samen voorkomen, zoals in de duinen van Oostvoorne, de Amsterdamse Waterleidingduinen en op Terschelling.

De verspreidingskaartjes suggereren dat het aantal waarnemingen uit West-Nederland is toegenomen. Omdat voor 1990 nooit goed naar libellen is gekeken in de voor libellen minder interessante veenweidegebieden en droogmakerijen, speelt een waarnemerseffect mogelijk een rol. Er lijkt echter wel degelijk sprake van een vooruitgang in het westen van Nederland ten opzichte van de periode voor 1980. Waarschijnlijk wordt deze veroorzaakt door de verstedelijking en de aanleg van grote recreatiegebieden (pers. med. K. Mostert). Alle waarnemingen in veenweidegebieden komen uit de buurt van bebouwing, parken of recreatiegebieden. Uit Amsterdam, Leiden en Alphen aan de Rijn zijn aanwijzingen van voortplanting gemeld. De blauwe glazenmaker is één van de meest uitgesproken cultuurvolgers onder de libellen. Als gevolg van verbossing is ook in laagveengebieden de soort waarschijnlijk toegenomen. Soms wordt de soort verward met A.mixta, A.viridis of Brachytronpratense, maar het verspreidingsbeeld zal hierdoor niet beïnvloed zijn.

Bron

Auteur(s)

Veling, K., Hoeffnagel, W., Berkel, A. van

Publicatie